Dil Bilgisi: Sıfat Tamlamaları
Dil Bilgisi: Sıfat Tamlamaları
Bir veya daha fazla sıfatın bir (veya daha fazla) ismi sayı, renk, biçim, hareket, durum, sayı ve yer bakımından nitelediği veya belirttiği kelime gruplarına sıfat tamlaması denir.
Sıfat Tamlamalarının Özellikleri
Sıfat tamlamalarında birinci kelimeye tamlayan; ikincisine de tamlanan denir. Tamlayan, tamlananın anlamını bütünler. Tamlayan yani sıfat yardımcı unsurdur; tamlanan yani isim de asıl unsurdur. Tamlayan başta gelir, tamlanan sondadır. İsim tamlamasında olduğu gibi sıfat tamlamasında da tamlananla tamlayanın nereden ayrılacağı iyice kavranmalı, anlam her zaman ön planda tutulmalıdır.
Kayanın doruğunda her dem ak bulutlar dolanır. (tamlayan- ak, tamlanan- bulutlar)
Bu kayanın çok uzağından bir yol geçer. (tamlayan- bu, bir; tamlanan-kaya, yol)
Bütün sıfatlarla sıfat tamlaması yapılabilir:
Niteleme Sıfatıyla kocaman / iri gözleri, yakın arkadaş…
İşaret sıfatıyla
Bu soruya cevap veremiyordu.
Öteki köyleri dolaştı.
Beriki masaları da taşıdılar.
Asıl sayı sıfatıyla
Her gün iki saat dağlarda gezinirmiş.
Bir ağaç bile diksen, iyi olur.
Yüz yıl öncesini hayal bile edemezsin.
Sıra sayı sıfatıyla
birinci gün, ikinci gelişimiz…
Kesir sayı sıfatıyla
yarım ekmek, çeyrek (dörtte bir) ekmek…
Üleştirme sayı sıfatlarıyla
İkişer kavun, birer gün arayla…
Belgisiz sıfatlarla
kimi insanlar, bir yaz gecesi, her soru, birtakım insanlar, birkaç kişi, bütün varlıklar…
Soru sıfatlarıyla
Kaç gün sonra geleceksin?
Ne gün geleceksiniz?
Sıfat-fiillerle veya sıfat-fiil gruplarıyla
Penceresinden kavak ağaçları görünen / bir köy okulu
Ağaçları silkeleyen / rüzgâr
uçuşan / polenler
Uyarı: Sıfat ve zarfların anlamlarını, miktar ve derece bakımından tamamlayan zarfların meydana getirdiği kelime grupları da birer sıfat tamlamasıdır.
çok güzel, pek doğru, daha gösterişli…
Uyarı: Sıfat tamlamasında sıfatla isim arasına noktalama işareti konmaz.
Genç adama gülümseyerek baktı. (genç: sıfat)
Genç, adama gülümseyerek baktı. (genç: isim, özne)
Uyarı: Birkaç sıfat, arka arkaya sıralanarak bir ismi niteleyebilir veya belirtebilir:
Karanlık, korkutucu ve soğuk bir yerdi.
İnatçı, vakur, dimdik bir duruşu vardı.
Aynı şekilde bir sıfat birden fazla isme ait olabilir:
Yüksek dağlar, tepeler, yaylalar, o bölgenin coğrafi yapısını oluşturur.
Uyarı: Tamlanan, tamlayan ya da her ikisi birden kelime grubu olabilir. Sıfat tamlaması da başka bir sıfat tamlamasında tamlayan ya da tamlanan olabilir:
Şu / yelekli adam, yumuşak ve ürkek /bakışlar
Türk Dili ve Edebiyatı 3 Konu Anlatımı, Konu Başlıkları
AÖL Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testleri
Açık Lise (543) Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testi (temmuz 2019)
Açık Lise (543) Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testi (Nisan 2019)
Açık Lise Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testi (Aralık 2018)
Açık Lise Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testi (Temmuz 2018)
Açık Lise Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testi (Nisan 2018)
Açık Lise Türk Dili ve Edebiyatı 3 Testi (Mart 2018)
Mobil Uygulamamızı İNDİRİN! AÖL Yeni Müfredat Çıkmış Sınav Sorularını Çözün!
Etiketler: Açık lise türk dili ve edebiyatı konu özeti, Dil Bilgisi: Sıfat Tamlamaları
Eklenme Tarihi: 11 Ekim 2019
Konu hakkında yorumunuzu yazın