Türkçesi varken yabancı kökenli uyduruk sözcükleri kullanmayın diyor TDK
Türkçesi varken yabancı kökenli uyduruk sözcükleri kullanmayın diyor TDK
Önce bir not: Yapım eki almış özel adlardan (Türk-çe) sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türkçenin, Türkçede, Türkçesi gibi….
Türkçeyi doğru yazalım, doğru konuşalım:
Açık Lise sınavlarına hazırlanmanın en kolay hali: AçıkTercih AÖL Test Çöz!
Mobil Uygulamamızı İNDİRİN! AÖL Yeni Müfredat Çıkmış Sınav Sorularını Çözün!
Etiketler: tdk, türkçe sözcükleri kullanın
Eklenme Tarihi: 14 Kasım 2017
anten (Fransızca<Latince): sırgavıl
asansör (Fransızca): götürge
avukat (Fransızca): aklavcı
çikolata (İtalyanca): itimil
diktafon (Fransızca): ünalga
domates (Yunanca<İspanyolca): kızanak
drone (İngilizce): çamcarı, uçarmansız
ekonomi (Fransızca): denlik
elektrik (Fransızca): çıngı
elektronik (Fransızca): çıncalık
fakülte (Fransızca<Latince): bilimyurdu
film (İngilizce): yanka
feminist (Fransızca): hatuncu
feminizm (Fransızca): hatunculuk
fotoğraf (Fransızca<Yunanca): kılık, yaçın
frekans (Fransızca<Latince): tezlik
fren (Fransızca<Latince): eğleç
gram (Fransızca): ağram
grup (Fransızca): türküm
helikopter (Fransızca): buralak, dikuçar
kamera (Fransızca<İngilizce<Latince): sınalga
kamp (Fransızca): düşerge
kanal (Fransızca): arna
kilo (Fransızca): geli
kilometre (Fransızca): çağrım
klasör (Fransızca): kavlık
kukla (Rumca): kavırçak
kurs (Fransızca): koyak
makine (İtalyanca<Latince<Yunanca): kılga
nostalji (Fransızca<Yunanca): eslem
organ (Fransızca): kılgan
otel (Fransızca): konakçı
penguen (Fransızca): karabat
piramit (Fransızca): köpyak
plaj (Fransızca): çimerlik
plan (Fransızca): jospar
polis (Fransızca): sakçı
program (Fransızca): bağdarlama
proje (Fransızca): joba
radyo (Fransızca): ünalgı
selfie (İngilizce): görçek, özçekmiş
serin (Moğolca): salkın
sigara (İspanyolca): çilim
sinyal (Fransızca): çınav
sistem (Fransızca): dizim, jüye
şoför (Fransızca): haydavcı, sürücü, yöndemci
tablo (Fransızca): keste
taksi (Fransızca): tutgit
telefon (Fransızca): alısün, çınka
televizyon (Fransızca): alıssın, sınalgı
üniversite (Fransızca): birdem
vantilatör (Fransızca): yelletke
video (İngilizce): sın
video player (İngilizce): sınkoygu
Arapça-Farsça sözlere karşılıklar:
aile (Arapça): kodak, odbaşı
ayna (Farsça): güzgü
an (Arapça): tap
bahar (Farsça): köklem
ciddi (Arapça): salmaklı
ders (Arapça): çimke
hafta (Farsça): yedil
hâl, vaziyet (Arapça): durum, yağday
hatıra (Arapça): estelik
hava (Arapça): tenek
hayvan (Arapça): döngül
inkâr (Arapça): danma
kör (Farsça): sokur
köşe (Farsça): bucak, tin
lehçe (Arapça): ağgan
makas (Arapça): kaycı
mercimek (Farsça): yasmık
merkez (Arapça): ortalık
mühendis (Arapça): kıvcı
nane (Arapça): yarpuz
nokta (Arapça): çekit
rağmen (Arapça): bakmayarak, karamazdan
saat (Arapça): sögen
şarkı (Arapça): aydım
takvim (Arapça): dallık, gündizme
taraf (Arapça): taman
tekrar (Arapça): kaytadan
ücret (Arapça): vergin
ve (Arapça): ma
zor (Farsça): çetin, kıyın
Yaygın ve herkesin bildiği Türkçe karşılıkları varken özenti ile ve Türk Dil Yapısına, Mantığına aykırı yabancı sözcüklerin kullanılması doğru değil. Ancak yüzlerce yıldır kullanılan ve Türk Dili yapısına ve mantığına tamamen adapte olmuş (uymuş, uyum sağlamış) sözcükleri yabancı kökenli diye atmak ve hele yerlerine Türkçe diye kimsenin (halkımızın % 99,9’unun) duymadığı bilmediği sözcükleri önermek ne kadar mantıklı olur? Türkçemizi koruyalım, ancak dil ırkçılığı da yapmayalım. Dillerin de toplumlar, insanlar gibi canlı ve zamanla değişebilen varlıklar olduğunu unutmayalım. Evet varsa Türkçesini kullanalım, ancak olmayanı zorlamanın veya yerleşik olanı o bizden değil diye atmanın ne anlamı var?
Sizin verdiğiniz Türkçe sözcüklerin çoğu bir tarama veya derleme sözlüğünün konusu olabilir; o sözlükten bir şair veya yazar o sözcükleri alıp kullanabilir ve zamanla herkesin çok sevdiği ve kullandığı bazı sözcüklerde bu sözcükler arasından çıkabilir. Şu an bu sözcüklerin bir çoğunun öncelikle, zamanla yaygınlaşma potansiyeli olan, bir teklif veya bilimsel bir araştırmanın konusu olması lazım.
Senin kullandığın bilimsel, araştırma, vb. kelimeleri halk ne kadar biliyordu? Bu tür sözler zamanla dile yerleşti.